Skradzione szczęście

   Późny wieczór zimowy. W domu Mykoły Zadrożnego zebrali sięgoście — dziewczęta i chłopcy. Samego gospodarza —Mykoły nie ma chwilowo w domu, natomiast jego żona Anna dowiaduje sięod sąsiadki Nasti, że w ich miejscowości pojawiłsięniespodziewanie Mychajło Hurman, którego wszyscy od dawna uważali za zaginionego i zmarłego. KiedyśAnna ślubowała Mychajle miłośći wierność, dziś wiadomośćo jego powrocie wprawiła jąw zakłopotanie. Opadły jąciężkie myśli i je­dnocześnie radość, że jej dawny ukochany żyje.

   Powraca do domu Mykoła, jest pobity do krwi przez wójta. Pomstuje na krzywdziciela, ale jego skargi nie dochodządo świadomości Anny, która ciągle rozmyśla o powrocie Mychajły.

   Tymczasem Mychajło Hurman pragnąc odzyskaćswoje skradzione szczęście postanawia pozbyćsięMykoły. W rozmowie z Annąprzypomina jej minione czasy. Nie czyni jej wyrzutów, ponieważwie, że to bracia zmusili jądo małżeństwa z Mykołą. Wzruszona Anna gorącąmodlitwąusiłuje stłumićtrwogęw swym sercu.

   Nagle do izby wchodząwójt z żandarmem oraz Bybycz i Nastia. Opowiadająo tym, jak w nocy wyrżnięto w karczmie wszystkich gospodarzy.

   Mychajło powoduje aresztowanie Mykoły jako podejrzanego o udziałw tym mordzie.

   Anna pozostaje sama pogrążona w rozpaczy. Po chwili powraca Mychajło i pocieszając zgnębionąkobietęudaje mu sięwydobyćz niej wyznanie miłości oraz słowa pokory.

Mija jużlato, a Mykoły ciągle nie ma w domu. Po wsi krążądziwne plotki o Annie i żandarmie. Sąsiedzi zdążyli jużznienawidzićjąza to, że złamała ślub i zdradziła męża.

Rozbrzmiewa muzyka i młodzieżrozpoczyna zabawę. Jest tu również Mychajło, który zaprasza do tańca Annę. Wójt usiłuje przeszkodzićzabawie.

Ale muzyka urywa sięnagle. Wszyscy zebrani dostrzegli Mykołę, który powraca z więzienia. Wówczas Mychajło oświadcza publicznie, że to on uratował Mykołęprzed większąkarąponieważzłapałprawdziwych złoczyńców. Mykoła bez słowa udałsięw stronędomu, podążyła za nim Anna unikając potępiających spojrzeń wieśniaków.

Minąłjużtydzieńod powrotu Mykoły, ale myśli Anny zajęte sąciągle Mychajłą, bowiem kocha go ponad życie.

   Nagle Hurman pojawia sięw jej chacie. Zakochana kobieta traci zupełnie poczucie wstydu i rzeczywistości i po chwili wchodzący do izby mąż, zastaje jąw objęciach kochanka. Mychajło wybiega, a Mykoła błaga żonę, by nie deptała jego czci.

   Po chwili wraca Mychajło i częstuje Mykołęwódką. Nieszczęsny mążwidząc rozpromienione szczęściem twarze Anny i Hurmana, traci ostatniąnadzieję, ale mimo to nie może sięz tym faktem pogodzić. Tymczasem Mychajło odprawia brutalnie Mykołęi sam pozostaje z Anną.

   Pokrzywdzony i zhańbiony Mykoła pragnie utopićswoje nieszczęście w wódce-zaprasza więc gości na „stypępo utraconym szczęściu”.

   Ale nadejście Anny z kochankiem staje siępowodem do kłótni, która przeradza sięw dramat. Mychajło zachowuje siętak, jakby byłgospodarzem tego domu. Bije Mykołęi wypędza z izby jego gości. Zdesperowany Mykoła chwyta siekierę i zabija Mychajłę. Umierając Mychajło uniewinnia swego mordercę. Wszyscy troje zostali pokrzywdzeni przez życie: odzyskując swoje skradzione szczęście, Mychajło Hurman okradłżebraka.